Wyspa Jersey jest jedną z Wysp Normandzkich — terytorium zależnym Wielkiej Brytanii, leżącym na kanale La Manche. Charakteryzuje ją unikalna mieszanka kultury, historii i przyrody. Łączy ona w sobie elementy kultury francuskiej i brytyjskiej, wpływające zarówno na kuchnię, język, jak i tradycje. Wyspa zamieszkana przez 100 tys. ludzi i nigdy nie należała do Unii Europejskiej. Jersey nie jest też częścią Zjednoczonego Królestwa, lecz autonomiczną posiadłością Korony Brytyjskiej — ważnym ośrodkiem finansowym i turystycznym. Stolicą jej jest posiadające 33 tysiące mieszkańców Saint Helier.
Wyspa Jersey — historia i geografia
Wyspa Jersey leży na Kanale La Manche, bardzo blisko wybrzeża Francji – w linii prostej zaledwie 30 kilometrów od kontynentu. Jest największą z Wysp Normandzkich, a także najgęściej zaludnioną. Mieszka tu bowiem ponad sto tysięcy osób. Co ciekawe, zamieszkuje ją około trzech tysięcy Polaków.
Neolityczne grobowce, odnalezione na Wyspie Jersey pochodzą z okresu około 6000 lat p.n.e. Około 56 p.n.e. wyspą interesowali się Rzymianie. Od 9. wieku była ona częścią księstwa Normandii i przedmiotem sporów pomiędzy Anglią i Francją podczas wojen stuletnich. W XIII i XIV w. wielu angielskich i francuskich feudałów posiadało tam bowiem ziemie. W okresie wojen napoleońskich Jersey była broniona przez Brytyjczyków przed zakusami Francuzów.
Podczas II wojny światowej wyspę okupowały nazistowskie. Niemcy Po zakończeniu wojny rozwijała się ona jako odrębne terytorium zależne od Wielkiej Brytanii, z czasem stając się również popularnym miejscem turystycznym, co pomogło w jej rozwoju gospodarczym wyspy. Obecnie Jersey podlega Wielkiej Brytanii, ale posiada własne ustawodawstwo podatkowe.
Wyspa Jersey — atrakcje
Jersey ma urocze, piaszczyste plaże i klify i charakteryzuje ją różnorodność krajobrazów, Posiada ona pagórkowate tereny, pola, i wybrzeża oraz słynie z przepięknych ogrodów, takich jak Ogrody La Hougue Bie i Ogrody Samares Manor. Jest ona jednak wyspą bardzo mocno zurbanizowaną, nie posiada łańcuchów górskich, wulkanów czy dzikich, pierwotnych lasów.
Kuchnia na Jersey łączy wpływy brytyjskie i francuskie. Jej charakterystyczne dania stanowią potrawy z owoców morza, tradycyjne ciasta i lokalne sery.
Gospodarka Jersey
Pomimo rozwiniętego przemysłu turystycznego istnieją tu silne tradycje rybackie. Poza nimi wyspa jest też popularnym miejscem wypoczynku, dzięki czemu ok. 25 proc. PKB pochodzi właśnie z turystyki.
Jednak wyspa Jersey jest przede wszystkim międzynarodowym centrum finansowym, gdyż posiada korzystne regulacje podatkowe. Mówi się, że na każdy kilometr kwadratowy tej niewielkiej wyspy przypadają 4 miliardy euro zdeponowanego tam majątku. Ze względy na to, że Jersey stało się rajem podatkowo-finansowym dla obywateli niektórych państw, w ostatnich latach Unia Europejska wymusza ograniczenie tych przywilejów.
Języki Wyspy Jersey
Angielski jest na Wyspie Jersey głównym językiem urzędowym. Używany jest on w codziennym życiu i w większości transakcji oraz w urzędach, szkołach, mediach, instytucjach oraz w większości dziedzin życia publicznego. Język ten jest powszechnie rozumiany i używany jako główny język komunikacji na skutek globalizacji, kontaktów handlowych oraz wpływu brytyjskiego systemu edukacyjnego i kulturowego.
Pomimo tego, że na zasadniczo mówi się tu po angielsku, jednak wiele ulic ma dwie nazwy, a na codzień słyszy się tu także francuski, oraz miks obu tych języków. Oryginalnymi regionalnymi narzeczami posługuje się obecnie mniej niż 1% ludności wysp, ale są one kultywowane jako „języki przodków”.
Jèrriais to język romański, który ma korzenie w języku normandzkim, i był on używanym przez Normanów. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat stopniowo zanikał w wyniku postępującej anglicyzacji i zmian społecznych, ale obecnie przeżywa swój renesans. By nie zginął i nie został zapomniany, prowadzone są przedsięwzięcia takie jak nauka Jèrriais w niektórych szkołach. Ponadto wydawane są w nim niektóre gazety.
