Język angielski posiada około 750,000 słów, posługuje się nim ok. 1,6 miliardów ludzi na świecie, Jest on językiem ojczystym dla 341 milionów osób i uznawany jest za oficjalny w Anglii, USA, Australii, Nowej Zelandii, Nigerii, Malcie, Irlandii oraz w części Indii, Filipin, czy Ghany. Dzięki temu, iż nie rozwijał się on w granicach jednego państwa, od 1,600 lat ewoluuje, przyswajając po drodze nowe słowa. Jak przebiegała więc historia języka angielskiego?
Prehistoria języka angielskiego
Jeszcze w epoce żelaza brytyjscy Celtowie używali języka brytańskiego, z którego powstały języki :
- walijski,
- kornijski,
- bretoński,
- kumbryjski.
Pozostałością po brytańskim są słowa takie jak: hubbub (zgiełk), peat (torf), crock (gar). Jednakże ekspansja Rzymian spowodowała pojawianie się w języku Celtów również naleciałości łacińskich.
Natomiast językiem określanym jako staroangielski zaczęto posługiwać się w V wieku n.e. Od kiedy w roku 407 r. Brytania została już opuszczona przez wojska rzymskie, pozostali w niej jedynie celtyccy mieszkańcy, co spowodowało narażenie terenów na kolejne ekspansje. Przeżyła ona liczne najazdy germańskie dokonane przez plemiona Anglów, Sasów oraz Jutów, na skutek czego kraj oraz język zostały zgermanizowane. Brytania została skolonizowana przez germańskich przybyszów, co spowodowało też germanizację językową. Ugruntował się wówczas język staroangielski (zwany także anglosaskim) i wytworzyły się trzy dialekty:
- anglijski
- kentyjski
- zachodniosaksoński
Po inwazji Wikingów język staroangielski wymieszał się z ich językiem staroskandynawskim i wzbogacił się o ok. 2,000 nowych słów, m.in. give, take, egg, knife. Z czasem poszczególne dialekty wypierały siebie nawzajem i wymieniały przewagą i popularnością. Język staroangielski, w wymowie był twardy i ponury.
Do pisowni używano alfabetu runowego.
Historia języka angielskiego – wpływy francuskie
Również język francuski odegrał bardzo dużą rolę w procesie kształtowania się angielskiego. Wydarzeniem, które zapoczątkowało wprowadzanie zmian była bitwa pod Hastings, która odbyła się w 1066 r. i zakończona została rozgromieniem Anglo-Sasów przez Normandów. Inwazja normandzka miał wpływ na zmianę klasy panującej w Anglii. Dwór i możnowładcy posługiwali się wówczas głównie językiem francuskim i od tego czasu ten ostatni miał ogromny wpływ na kształtowanie się języka średnioangielskiego a później – nowoangielskiego. Francuski stał się wtedy oficjalnym językiem arystokracji, kultury i polityki. Wniósł on do angielskiego wiele zapożyczeń, które do dzisiaj pozostały w użyciu np. toast, dress czy council. Wpływ francuskiego miał również znaczenia dla zmiękczenia angielskiego, co spowodowało, że odróżnia się on obecnie od twardych języków skandynawskich oraz niemieckiego.
Początki języka nowoangielskiego
Język średnioangielski panował do połowy XV wieku i z czasem uległ powolnej przemianie w język nowoangielski, zbliżony do tego, który znamy obecnie.
Początek renesansu w Anglii wpłynął bowiem na tworzenie się nowoczesnego języka angielskiego. Jego początek przypada na XV-XIX w. gdy Wojna Stuletnia zakończyła panowanie francuskie na Wyspach Brytyjskich i angielski powrócił na salony. Nastąpił wówczas rozwój literatury i kultury, w których przodował William Szekspir, który stworzył co najmniej 1,700 słów, takich jak: alligator, puppy dog i fashionable. W latach 1450-1500 rozpoczyna się już era języka nowoangielskiego. Możemy rozróżnić w nim trzy fazy:
- wczesny nowoangielski (1500 – 1650),
- późny nowoangielski (1650 – 1800)
- współczesny nowoangielski (1800 – do chwili obecnej)
Dialekt londyński zaczął obowiązywać w całym kraju. Wówczas w języku angielskim pojawiły się zapożyczenia z różnych innych języków:
- łaciny i greki (expensive, fact)
- włoskiego (balcony, volcano),
- portugalskiego i j. hiszpańskiego (potato, guitar)
- różnych języków używanych zarówno w Azji, jak i w Afryce (caravan)
Z kolei system foniczny dzisiejszej angielszczyzny ukształtował się w XVIII w. na podstawie dialektu Londynu oraz wschodnio-środkowej części Anglii.
Historia języka angielskiego -czasy nowożytne
Angielski stał się językiem światowym, gdy Wielka Brytania zyskała status światowego mocarstwa kolonialnego, posiadając pod kontrolą ponad ćwierć terytorium lądowego globu i obejmując swoim zasięgiem Azję, Amerykę Północną, Australię i Afrykę. Kolonializm sprawił, że angielski rozprzestrzeniał się coraz szybciej, zapożyczając nowe słownictwo, jak chociażby barbeque z karaibskiego, czy zombie z Afryki.
Obecnie angielski rozwija się niezwykle szybko, tworząc ok. 1,000 nowych wyrazów na rok.
